Of het nu als haag groeit, een vrijgroeiende of een drukvormende struik is, buxus voegt snel een decoratief element toe aan uw tuinstructuur. Zelfs de oude Romeinen hechtten veel waarde aan deze sierheesters, en het snoeien van buxus tot ingewikkelde vormen werd zelfs een beroep (topiarius). Naast het genre Buxus sempervirens (groenblijvende buxus) wordt tegenwoordig vaak gevonden Buxus microphylla (kleinbladige buxus). Waarschijnlijk heeft geen enkele plant zo'n impact op de tuincultuur gehad als buxus. Het is de moeite waard om het te hebben.
Als u van plan bent het onderhoud van uw tuin uit te besteden, gebruik dan de dienst Aannemer zoeken die beschikbaar is op de website van Bouwcalculators. Na het invullen van een kort formulier krijgt u toegang tot de beste aanbiedingen.
Wintergroene sierheesters voor hagen en kunstvormsnoei
De oorsprong en het uiterlijk van het botanische geslacht buxus (Buxus)
De generieke naam van meer dan 70 soorten buxus komt waarschijnlijk van het oude Griekse woord "pyxis" (πυξίς), dat gerelateerd is aan de oude productie van kleine cilindrische containers voor het bewaren van kleine voorwerpen uit buxushout. Het lichte, harde en fijnkorrelige hout van buxus was perfect voor dit soort kisten, later "pyxiden" genoemd. Dit is overigens ook de oorsprong van bijvoorbeeld het Duitse "Büchse" en het Engelse "bukshout". De typische soort is de groenblijvende buxus (Buxus sempervirens).
Buxus komt van nature voor op de noordelijke pellicula van Centraal-Europa en Afrika tot Oost-Azië. Er zijn 17 soorten in China, waarvan 15 alleen daar. In Europa komen in het wild maar twee soorten voor: de groenblijvende buxus (Buxus sempervirens) en Balearisch buxus (Buxus balearica). Beide worden gekweekt en gaan soms wild.
In de tuinbouw wordt naast groenblijvende buxus ook kleinbladige buxus (Buxus microphylla). Het wordt Japans genoemd, hoewel het uit Korea komt, maar al eeuwenlang in Japan wordt gekweekt. De eisen van buxus zijn over het algemeen laag en de teelt en verzorging ervan vormen geen grote problemen. Beide soorten lijken op elkaar. Europees buxus groeit echter iets sterker en kan met de leeftijd een hoogte bereiken van 5-6 m.
De bladeren zijn klein, rondachtig tot langwerpig, afhankelijk van de soort en variëteit, en groenblijvend. De scheuten hebben delicate, langwerpige bastlatten en lijken enigszins vierhoekig. Jonge takken zijn groen, oudere hebben een lichtgrijze bast. Ze vertakken dicht en hebben een compacte en ronde kroon zonder te trimmen. In het voorjaar verschijnen de onopvallende, geelwitte bloemen in trossen in de bladoksels. De bloemen zijn rijk aan nectar en zijn een belangrijke voedselbron voor bijen.
Belangrijke soorten en variëteiten buxus in de tuin
Sierheesters van het geslacht buxus variëren aanzienlijk, afhankelijk van de soort en variëteit. Bij het kopen van buxuszaailingen kunt u de doelhoogte van de struik kiezen, evenals de vorm en kleur van de bladeren. Hier zijn enkele voorbeelden:
1. Wintergroene buxus (Buxus sempervirens)
In de natuur wordt het gevonden in Zuidwest- en Midden-Europa, Noord-Afrika en West-Azië; in Polen alleen in de tuinbouw. Het groeit in struikgewas van gemengde en loofbossen, het is ook te vinden op schaduwrijke plaatsen. In zijn thuisland groeit hij tot 15 m hoog, maar in ons land vormt hij vrij lage sierheesters. Naast de botanische vorm zijn er groenblijvende buxuszaailingen van kweekvariëteiten, waaronder:
- Buxus sempervirens 'Suffruticosa' - langzaam groeiende variëteit, rechtopstaande scheuten groeien tot 100 cm hoog. Tegenoverstaande eivormige of omgekeerd eironde bladeren zijn tot 20 mm lang. De bloemen zijn klein en onopvallend. Aanplant van buxus 'Suffruticosa' in de vorm van borders en lage hagen. Het is mogelijk om deze buxus in kleine balletjes te snijden.
- Buxus sempervirens 'Blauer Heinz' - langzaam groeiende dwergvariëteit. Het groeit tot 100 cm hoog. De bladeren zijn in de zomer donkergroen en in de herfst en winter grijsblauw. Het is droogtebestendig en schaduwtolerant.
- Buxus sempervirens'Fastigiata' - een struik met zuilvormige groei tot ca. 400 cm hoog en 100 cm breed. De ongebruikelijke groeivorm maakt het mogelijk om buxus te planten in de vorm van een gevormde haag. Het werkt ook als solitaire of in een kleine groep. Of misschien ben je ook geïnteresseerd dit artikel over het kweken van buxus in een pot?
Aanbevolen accessoires en meststoffen voor de verzorging van bomen en struiken
2. Kleinbladige buxus (Buxus microphylla)
Het is vorstbestendiger dan wintergroen buxus. Deze Japanse (of liever Koreaanse) verwant van buxus kan zonder deksel een temperatuurdaling tot -30°C doorstaan. Kleinbladige buxus heeft veel variëteiten, bijvoorbeeld:
● Buxus microphylla 'Faulkner'
Het ras werd ongeveer 50 jaar geleden in de Verenigde Staten gefokt. Langzaam groeiende struik wordt tot 120 cm hoog. Het donkergroene, leerachtige blad lijkt op dat van een rode bosbes. Kleine, gele bloemen zijn onopvallend, ze groeien in de bladoksels. Geschikt voor franjes, lage heggen en kleine getrimde vormen - buxus snoeien tot ballen en andere brokken.
● Buxus microphylla'Winterpareltje'
Een snelgroeiende buxus met een losse groeiwijze en donkergroen glanzend blad. Het groeit tot 300 cm hoog. Het snoeien van deze variëteit is vereist in de lente en het midden van de zomer. Het trimmen van de 'Winter Gem' tot complexe vormsnoei vindt nog vaker plaats.
● Buxus microphylla'Rococo'
Dwergvariëteit, die na enkele jaren van groei slechts een halve meter hoog wordt. De teelt en verzorging van deze buxus in een pot of container is zeer succesvol. Het kan groeien in de volle zon, halfschaduw en schaduw.
Aanbevolen accessoires en meststoffen voor de verzorging van bomen en struiken
3. Colchid Buxus (Buxus colchica)
Buxus, afkomstig uit de Kaukasus en Klein-Azië, wordt gekenmerkt door langzame groei en hoge vorstbestendigheid. Als boom kan hij tot 600 jaar oud worden, een hoogte bereiken van 15 m en een stamdiameter van 30 cm aan de basis. De bladeren zijn donkergroen aan de bovenkant en lichtgroen aan de onderkant, leerachtig en klein - 1-3 cm lang.
4. Balearen buxus (Buxus balearica)
Zijn thuisland is het zuidelijke deel van Spanje, de Balearen, Portugal en het noorden van Marokko. Het groeit zeer langzaam als struik of boom en bereikt een hoogte tot 3 m. De bladeren zijn leerachtig, eivormig, tot 4 cm lang en 12 cm breed. Hij bloeit van april tot mei, de bloeiwijzen zijn ongeveer 10 mm in diameter.
Buxus planten, verzorgen en vermeerderen van buxus
Welke positie te kiezen en hoe buxus te planten?
De niet veeleisende buxus is met bijna elke positie tevreden, maar door aan een paar punten te voldoen, biedt het gunstige groeivoorwaarden. De perfecte plek voor buxus moet zonnig en warm zijn, maar niet in de brandende middagzon. Hij houdt vooral van de ochtend- en middagzon. Het verdraagt ook schaduw en wordt niet gestoord door de wortels van naburige bomen. Een hotspot tegen de zuidmuur zal de bladeren snel beschadigen.
De grond moet goed losgemaakt en goed gedraineerd zijn. Grond die vatbaar is voor waterstagnatie moet worden vermeden. Voor dit doel moeten zware gronden worden verrijkt met zand. De beste omstandigheden zijn voor buxus op een licht vochtige, alkalische ondergrond met een pH-waarde tussen 6,5 en 7,5.
De beste tijd om buxus in de tuin of in een pot te planten is het voorjaar van maart tot mei. In potten gekweekte buxuszaailingen kunnen in principe het hele jaar door worden geplant, zolang de grond niet bevroren is. Als een jonge plant op het juiste moment wordt geplant, zal deze snel nieuwe wortels vormen, met voldoende vocht en warmte. In de zomer planten is ook mogelijk, al vormt de plant in deze periode tegelijkertijd zowel wortels als bladeren. Pas aangeplante buxus moet overvloedig worden bewaterd. Om de verdamping van vocht uit de bodem te verminderen en de groei van ongewenst onkruid te belemmeren, kan een dunne laag bastmulch of volwassen compost rond de struiken worden verspreid.
Buxus water geven en bemesten
Afhankelijk van het tijdstip van planten is het op peil houden van het juiste bodemvocht rond de buxus min of meer bewerkelijk. Het principe is dat nieuwe aanplant niet te veel water mag krijgen en niet volledig mag uitdrogen. In de zomer is water geven meestal om de twee of drie dagen nodig, terwijl in de herfst één keer per week voldoende is. De frequentie van water geven is afhankelijk van de bodemstructuur, luchttemperatuur, zonlicht, evenals de leeftijd en grootte van de struik.
Het is belangrijk om minder frequente maar grotere doses water te geven dan elke dag een beetje. Vanaf twee jaar hebben buxusbomen minder aandacht nodig. Echter, bij langere periodes van droogte en op plaatsen waar de hoeveelheid regen onvoldoende is, is water geven ook in latere jaren noodzakelijk. Je moet er wel op letten dat het water niet op de bladeren valt, maar direct op de wortelzone. Zoals alle groenblijvende planten verliezen buxus ook in de winter vocht. Van november tot maart kunt u ze helpen door ze elke vier weken water te geven.
De dichte groei en het weelderige groen van buxusbladeren vereisen een regelmatige toevoer van voedingsstoffen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen het kweken van struiken in de volle grond in de tuin en in een pot op het balkon of terras. De potversie heeft van maart tot augustus veel bemesting nodig, omdat de wortels een zeer beperkte ruimte hebben om aan voedsel te komen. Er worden vloeibare of korrelige meststoffen gebruikt die speciaal voor de behoeften van buxus zijn bereid.
Buxus snoeien en buxus opkweken
Het snijden van buxus, ondanks zijn langzame groei, is noodzakelijk om een dichte vorm te behouden. De struik verdraagt zelfs een zware behandeling van oud hout. Deze radicale snoei van buxus zou begin maart moeten gebeuren. Lichtvorming wordt indien nodig meerdere keren uitgevoerd. Er worden stencils gebruikt en buxusversiering voor touw.
De vermeerdering van buxus gebeurt meestal door scheutstekken te rooten. Hoewel het niet moeilijk is, vereist het geduld, aangezien het wel zes maanden duurt voordat de eerste wortels zich hebben ontwikkeld. Het is riskant om het buxushout te vermeerderen door de struik te verdelen, omdat het schade aan de plant veroorzaakt die wordt geprofiteerd van ziekten en plagen.
In bloemperken of in de vorm van een haag, buxus doorstaat onze winters goed. Bij heesters in potten is de situatie anders. Ze zijn gevoeliger voor vorst en hebben vorstbescherming nodig. Houd er rekening mee dat buxus ook in de winter water nodig heeft. Het door groenblijvende struiken verdampte vocht wordt op vorstvrije dagen aangevuld.
Ziekten en plagen van buxus
Verschillende ziekten en plagen bedreigen onze favoriete struiken, vooral op jonge leeftijd. Schietsterfte en bladvlekkenziekte komen vaak voor. De ziekte wordt veroorzaakt door schimmelpathogenen die worden overgedragen door insecten en waterdruppels. Allereerst worden verzwakte planten geïnfecteerd, terwijl gezonde planten beter met de ziekte omgaan.
De buxusmot is de laatste jaren uitgegroeid tot de gevaarlijkste plaag van buxus. Naast dit insect veroorzaken ook buxushoning en buxusspintmijt schade. Met minder risico of in een vroeg stadium is het mogelijk om ziekten en plagen te bestrijden met huismiddeltjes. Indien nodig moet u andere gewasbeschermingsmiddelen gebruiken.
