De composter is aan de ene kant een container voor groenafval uit tuin en huis, en aan de andere kant - een echte productie-installatie van waardevolle kunstmest! Waar een composteerinstallatie opzetten? Welk type composter is het meest geschikt voor uw tuin? Zoek het uit en doe het zelf, het is helemaal niet moeilijk!
Vraagt u zich af hoeveel het kost om de tuin en de omgeving van het huis in te richten? Zie op onze speciale rekenmachine!
Afvalcompostering
Het is het beste om in de herfst een composter op te zetten. Dan hebben we bij het schoonmaken veel organische resten die nog in de tuin kunnen worden gebruikt. Composteren moet door elke tuinman worden beheerst. Hierdoor voorzien we onze planten van de nodige voedingsstoffen en nuttige micro-organismen en verbeteren we ook de bodemstructuur. Tegelijkertijd maken we de tuin schoon en verwijderen we op een ecologische manier afval van zowel het huis als de tuin.
Droge bladeren, groente- en fruitresten, gedroogde vaste plantscheuten, resten van eenjarige planten, vijvermodder, biologisch afbreekbaar keukenafval (bijv. eierschalen) zijn geschikt voor compost. Wanneer al deze restanten in een composteerbak worden verzameld, vormt het na enkele maanden compost, oftewel organische mest. Het wordt gevormd als gevolg van gedeeltelijke aërobe ontbinding (d.w.z. verval) door micro-organismen tijdens het composteringsproces. Goede compost doet met zijn structuur en geur denken aan vruchtbare grond.
Wat levert compost ons op? Het verrijkt de bodem met humus en verhoogt de water- en luchtcapaciteit. Dankzij hem wordt de grond luchtig en mollig. En het allerbelangrijkste: compost heeft geen schadelijke effecten op planten of dieren die in de tuin leven, ongeacht de gebruikte dosis!
Wanneer we opeenvolgende lagen biologisch afbreekbare reststoffen gaan leggen, is het goed deze te bestrooien met gemalen krijt of dolomiet en stikstofmest. Om het afbraakproces te versnellen, kunnen we compostvaccins toevoegen, dit zijn micro-organismen die van nature in de bodem voorkomen. Er zijn veel nieuwe producten op de tuinbouwmarkt, we kunnen bijvoorbeeld levende regenwormen kopen voor de composter of een preparaat dat onaangename geuren verwijdert die vrijkomen bij het composteren.
Tuinmeubelen - lopende acties
Waar plaats je de composter?
Idealiter moet de composteerplaats beschut zijn tegen wind en zon. De daarin verzamelde plantenresten mogen niet uitdrogen, omdat het composteren van afval dan niet lukt en geen waardevolle meststof oplevert. Daarom moet bij langdurige droogte de binnenkant van de composter worden besprenkeld met water. De composter moet direct op de grond staan, zodat regenwormen en andere nuttige micro-organismen die in de grond leven er toegang toe hebben. Zo'n doorlatende ondergrond onder onze paal zorgt ook bij hevige regenval voor een vrije afvoer van overtollig water.
Plaats een composteermachine niet in holtes van de grond, waar de grond nat is of waar de grond ondoordringbaar is. We moeten ook bedenken dat volledige schaduw ook niet aan te raden is, omdat dit een goede verwarming van het prisma kan belemmeren.
De maximale afmetingen van de composter zijn strikt gedefinieerd, waardoor lucht het interieur kan binnendringen. Deze afmetingen zijn 150 cm breed en 120 cm hoog. In zo'n stapel gedijen micro-organismen en regenwormen, en dankzij hen rot het puin niet, maar verandert het in humus.
Welk type composter kiezen?
Als we weinig ruimte hebben, loont het om te investeren in een thermische composter. Zo'n container neemt niet veel ruimte in beslag en is behoorlijk esthetisch. De temperatuur in de thermo-composter wordt verhoogd, waardoor het afbraakproces snel plaatsvindt en er continu compost wordt gecreëerd. We strooien er nieuwe resten bovenop en van onderaf, door een speciaal gat, scheppen we de rijpe mest eruit.
In een grote tuin is een klassieke composter nuttiger - een houten kist of een metalen gaasbox. Het is een goed idee om twee composteerders op te zetten. Als de mest in de ene rijpt, kunnen we op de andere nog verse biologisch afbreekbare resten strooien.
We kunnen zelf een houten of gaascomposter maken. We kunnen ook een kant-en-klare container kopen in een tuinwinkel - plastic of houten.
We kunnen ook composteren in een losse stapel. Het is echter niet esthetisch en bovendien minder comfortabel dan composteren in een speciale bak. In de composter gaat het hele proces sneller. De container zorgt voor luchttoevoer en beschermt tegelijkertijd de compost adequaat tegen ongunstige weersomstandigheden en isoleert tegen vochtverlies in de hoop. De composter beperkt ook de toegang van dieren - zowel huiselijk als wild. Het losse prisma ontsiert op zijn beurt de tuin en maakt het niet helemaal schoon. Wanneer we echter een losse stapel kiezen, moeten we eraan denken om het composteringsmateriaal te bedekken met een geschikte folie of mat, en wanneer de stapel de juiste hoogte bereikt, moet deze permanent worden bedekt met een laag aarde, stro, bladeren of schors. Deze beschermlaag moet doorlatend zijn en tegelijkertijd dik genoeg om de juiste temperatuur in de paal te behouden.
Functioneel gezien zijn de beste gesloten composteerders die van bovenaf worden geopend en tegelijkertijd afsluitbare openingen aan de zijkanten en onderkant hebben (voor het selecteren van de afgewerkte meststof). Deze vorm beschermt de compost tegen overmatig vocht bij regen en overmatige verdamping bij warm weer. Het stelt u ook in staat om de afgewerkte meststof van onderaf te selecteren en nieuw afval van bovenaf toe te voegen.
Warm en koud composteren
Doorgewinterde tuinders gebruiken verschillende composteringsmethoden, die meestal een combinatie zijn van de twee basismethoden. De eerste is een passieve, koude methode, waarbij het verloop van het proces op geen enkele manier wordt gecontroleerd of gecorrigeerd. Het draait in traditionele composteerders en in losse hopen. Deze methode wordt gekenmerkt door een langzame ontleding van het compostmateriaal bij lage temperatuur. Helaas brengt het het risico met zich mee van rotting van anaërobe processen die onaangename geuren veroorzaken. Deze methode laat ook pathogene micro-organismen en zaden achter.
De tweede methode is de actieve hot-methode. Daarin bewaken we het gehele verloop van het proces en corrigeren we indien nodig. Tijdens deze methode wordt compost snel afgebroken bij hoge temperatuur, waardoor schadelijke pathogene micro-organismen worden gedood en de zaden worden afgebroken. Deze methode heeft een laag risico op anaërobe bederf.
Houd er rekening mee dat het compostmateriaal losjes moet worden gelegd, zodat lucht ongehinderd elke laag kan bereiken. De onderste laag moet bestaan uit dik, los materiaal zoals takken van bomen of struiken. Zijn taak is om te zorgen voor voldoende toevoer van verse lucht en de afvoer van overtollig water. De volgende lagen zijn turf of aarde om de mineralen op te nemen en vervolgens composteren.
Hoe maak je een goede compost?
We kunnen het compostmateriaal met rust laten en na een paar maanden tot een jaar nagaan hoe succesvol we waardevolle mest hebben verkregen. Ook de composteerder kunnen wij bij zijn werk helpen. Dan versnellen we het hele proces en laten we het compostmateriaal niet rotten maar rotten. Het composteringsproces vindt plaats dankzij micro-organismen zoals bacteriën, schimmels en kleine bodemdieren. Daarom moet het plaatsvinden met de deelname van zuurstof en bij een geschikte temperatuur en vochtigheid. Alleen als er zuurstof in de stapel circuleert, kunnen aerobe bacteriën ingrijpen, en dat is belangrijk omdat ze tijdens hun werk geen onaangename geur afgeven.
Zonder zuurstof kan ons compostmateriaal gaan rotten. Vervolgens wordt het werk gedaan door anaërobe bacteriën, die verbindingen als methaan, ammoniak, waterstofsulfide en boterzuur afgeven. Met wijde tanden kunnen we het compostmateriaal beluchten. Het is ook de moeite waard om voor de optimale luchtvochtigheid van de stapel te zorgen - 40-60 procent. (we kunnen het controleren met een hygrometer). Als het lager is, geef het compostmateriaal dan water, bij voorkeur regenwater.
Goede compost is er een die is gemaakt van de meest uiteenlopende materialen. Het is een donkere substantie met een dikke, klonterige structuur. Er mogen geen plantenfragmenten meer in zitten. Dergelijke compost zal een aangename aardse geur hebben, vergelijkbaar met de geur van boshumus. Als onze compost zo ruikt, betekent dit dat we een zeer goede en waardevolle meststof hebben. Om het te maken, heb je een goede composter nodig en een beetje werk om het in de juiste omstandigheden te houden. Dankzij hem groeien onze planten perfect!
